เข้าใจ Metaverse, VR, AR, MR, XR โลกเสมือนใน 3นาที

จักรวาลนฤมิตร หรือ Metaverse นั้นเป็นคำที่นิยมอย่างมากในช่วงปีมานี้ หลายคนสงสัยว่ามันคืออะไร? มันเหมือนในหนัง Matrix ที่เรากำลังฝันอยู่ในโลกที่ถูกจำลองโดยหุ่นยนต์ หรือ หนัง Ready Player One ที่ตัวเอกมีอีกชีวิตในโลกเสมือนโลกใบที่สอง ในโลกจริงเป็นเด็กธรรมดา แต่ในโลกเสมือนเค้าเป็นที่สุด มีความแตกต่างกันมาก จนบางคนอยากอยู่ในโลกเสมือนมากกว่าความจริง ก่อนจะมาพูดถึง Metaverse เราอาจจะต้องรู้จัก VR, AR, MR, XR และ Immersive Media ก่อน

สื่อเสมือนจริง หรือ Immersive Media เป็นส่วนเริ่มต้นของทุกอย่าง สื่ออาจจะเป็น รูปร่าง 3มิตินิ่ง, การเคลื่อนไหว, มีเสียง หรือ สร้างการรับรู้ สัมผัส ให้ความรู้สึก (อาจจะมีรสชาติด้วยก็ได้ มีหลายทีมพัฒนาทำอยู่) สื่อเสมือนอาจจะเหมือนกับโลกเราจริงก็ได้ เช่นรูปร่างรองเท้า 3มิติที่สแกนจากรองเท้าที่ขายในชีวิตจริง หรือ สร้างใหม่ไม่เหมือนโลกจริงก็ได้ เช่น รองเท้า 3D ที่เหมือนการ์ตูน

โลกเสมือนมีการพัฒนามาหลายสิบปีแล้ว Virtual Reality ความจริงเสมือน เป็นการสร้างประสบการณ์เข้าไปในโลกที่สร้างขึ้นโดย Immersive Media เช่น ใช้แว่น VR หรือโรงภาพยนต์ 4มิติ สามารถโตตอบได้ มี Effect แสง กลิ่น ลม น้ำ, Augmented Reality ก็มีการพัฒนามาเป็น 10ปี แล้วเช่นกัน เป็นการนำสื่อเสมือนมาวางซ้อนทับของจริง เช่น เราใช้กล้องมือถือไปที่ QR ที่วางอยู่ ปรากฏเป็นรูปไดโนเสาร์ขึ้นมา หรือ เกมส์ที่นิยมช่วงหนี่ง Pokemon Go, ต่อมาเมื่อเทคโนยีมีการพัฒนามากขึ้น Microsoft ได้มีการเปิดตัว HoloLens ใบปี 2016 เป็นลักษณะแว่นตามีการฉายภาพ ผู้ส่วนใส่จะเห็นภาพจากแว่นโดยมีสิ่งแวดล้อมจริงอยู่เป็น Background แว่นตา HoloLens เป็นการใช้  Mixed Reality ในวงกว้างครั้งแรกของโลก โลกเสมือนที่ทับซ้อนเสริมอยู่บนความโลกความจริง พัฒนาระบบให้ผสมผสาน โลกเสมือนxโลกจริง ที่เรามีปฏิสัมพันธ์ (Interaction) กับ AI หรือคนอื่นได้ ปัจจัยสำคัญที่เป็นตัวเร่ง MR มาจากการมาของ 4G, 5G และชิปประมวลผล เซนเซอร์มีคุณภาพมากขึ้น, ส่วน Extended Reality นั้นเป็นการเรียกรวม AR, VR, MR หรือ ?R (R ต่อๆไป) เช่น บริษัทหนึ่ง ขายเครื่องมือ XR หมายถึง บริษัทขายอุปกรณ์เกี่ยวกับ AR, VR, MR นั่นเอง, XR นั้นเราสามารถใช้งานคนเดียว หรือเป็นกลุ่มเล็กๆก็ได้

ส่วน Metaverse นั้นก็คือ XR นั้นเองแต่มีมิติของคำว่า “Social” เข้ามาเป็นเกี่ยวข้อง คือสภาพแวดล้อมจำลอง โลกจำลองที่หมู่คนจำนวนมากเข้ามีประสบการ์ร่วมกัน มีการติดต่อสัมพันธ์ สามารถโต้ตอบกันได้ นักวิเคราะห์ความการณ์ว่า Metaverse จะเติมโตอย่างก้าวกระโดดใน ทศวรรษนี้ บวกกับการเข้ามาของ Crypto Currency เทคโนโลยี Blockchain และ Tokenomic ยิ่งเป็นตัวขับดันให้ระบบนี้มีความเหมือนและสมจริงมากขึ้น

• Immersive Media สื่อเสมือนจริง คืออะไร?
• VR (Virtual Reality) ความจริงเสมือน คืออะไร?
• AR (Augmented Reality) ความจริงเสริมเติม คืออะไร?
• MR (Mixed Reality) ความจริงผสมผสาน คืออะไร?
• XR (Extended Reality) ความจริงต่อขยาย คืออะไร?
• Metaverse จักรวาลนฤมิตร คืออะไร?

Immersive Media

สื่อเสมือน ที่สามารถสร้างประสบการณ์กับผู้ใช้งาน อาจจะเป็นได้ทั้ง รูป, รส, กลิ่น, เสียง, ความรู้สึก และ แรงสั่งสะเทือน มีหลายรูปแบบเช่น Video 3มิติ 360องศา ที่ได้จากการส่วมใส่แว่น VR, ชุดตอบสนองผู้สวมใส่ รู้สึกถึงแรงต้านแรงสะเทือน เป็นต้น Immersive Media โดยต่อไปเราจะเรียกว่าสื่อเสมือน อาจจะสร้างขึ้นมาใหม่ทั้งหมด เช่น วาด 3มิติร้องเท้าขึ้นมาใหม่ หรือ ว่าสแกนเก็บจากสิ่งของในโลกจริงก็ได้ กระบวนการนี้เรียก Reality Capture สื่อที่เหมือนจริงเรียกกว่าคู่แฝด Digital Twins ก็ได้

Note : Dfine – Digital Reality ทำธุรกิจเกี่ยวกับ Immersive Media ที่สมจริง, สแกนมาจากของจริง ขายเครื่องมือสร้าง Digital Twins นั้นเอง   

VR (Virtual Reality)

ความจริงเสมือน เป็นการสร้างประสบการณ์ให้ผู้ใช้ด้วยสื่อเสมือน (Immersive Media) โดยผู้ใช้สามารถโต้ตอบ มีประสบการณ์ร่วมได้ โดยผู้ใช้จะอยู่ในโลกเสมือนทั้งหมด เหมือนหลุดเข้าไปอีกโลก เครื่องมือที่ใช้ เช่น แว่น VR เมื่อใส่ผู้ใช้จะมีประสบการณ์เหมือนท่องไปในสื่อเสมือน, โรงภาพยนต์ 4D เราเข้าไปดู เก้าอี้โยกตามการเคลื่อนที่เสมือน มีลมเป่าใส่เรา เป็นต้น

VR มีการพัฒนามาหลายสิบปี และเริ่มความความสมจริงมากขึ้นเรื่องจาก Chips ประมวลผลที่ให้ภาพดีขึ้นเรื่อย อุปกรณ์จับถือ เปรียบเสมือนแขนของเราในโลกเสมือน VR สร้างประสบการณ์แปลกใหม่ ส่วนใหญ่ใช้ในอุตสาหกรรมบันเทิง เกมส์

VR = Immersive Media x Interaction

AR (Augmented Reality)

ความจริงเสริมเติม เป็นการเพิ่มเลเยอร์โลกเสมือน ซ้อนทับกับความจริง โดยมีสิ่งแวดล้อมจริงเป็นฉากหลัง ผู้ใช้เห็นสื่อเสมือนพร้อมกับโลกจริงไปเลย เครื่องมือที่ใช้เช่น หน้าจอมือถือ เราส่องมือถือเราไปในหนังสือสารนุกรม QR ในสารานุกรมแสดงผลรูปไดโนเสาร์ให้เราได้เห็น วิ่งไปวิ่งมา, เกมส์ Pokemon Go จับสัตว์ในสถานที่ต่างๆ เราต้องเอามือถือเราไปส่องสถานที่ต่างๆ AR ส่วนใหญ่ใช้ในอุตสาหกรรม โฆษณา, การศึกษา, การตลาด และ บันเทิง

AR = Immersive Media x Real World
ตัวอย่างการใช้ AR Augmented Reality ความจริงเสริมเติม นำกราฟิก 3D มาผสนกันบุคคลจริง มีทั้ง Immersive media ที่เหมือนของจริง กับสร้างขึ้นมาเหมือนการ์ตูน

RTFKT is now a part of the NIKE, Inc. family. 🌐👁‍🗨 pic.twitter.com/5egNk9d8wA

— RTFKT (@RTFKT) December 13, 2021

MR (Mixed Reality)

ความจริงผสมผสาน เป็นการรวมระหว่าง VR และ AR เข้าด้วยกันโดยเอาความเด่นเรื่องความสมจริง สามารถส่วมใส่ได้ ปฏิสัมพันธ์ได้ และ ยังใช้ได้ในชีวิตประจำวันได้ โดยมีสิ่งแวดล้อมจริงเป็นพื้นหลัง Background ตัวอย่างเครื่องมือเช่น HoloLens ของ Microsoft, Apple Glasses ที่จะมาในอนาคตอันใกล้นี้ ผู้สวมใส่แว่นดังกล่าวจะเห็นของมูลต่างๆซ้อนบนโลกจริง เช่น แพทย์เห็นภาพเอ็กซ์เรย์ของคนไข้ ข้อมูลคนไข้ที่กำลังผ่าตัดอยู่ แพทย์สามารถขอคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญในเคสยากๆได้ โดยผู้ให้คำปรึกษาก็เห็นการผ่านตัด Realtime อยู่

MR = VR + AR

XR (Extended Reality)

ความจริงต่อขยาย จริงๆ XR เป็นการกล่าวรวมเทคโนโลยี AR, VR, MR เข้าด้วยกันว่า XR ถ้าต่อไปมี …R ก็จะยังอยู่ใน XR ตย. บริษัทหนึ่งมีความถนัดเรื่อง XR แสดงว่าบริษัทดังกล่าวถนัด AR, VR และ MR ต่อไปในอนาคตมีแนวโน้มว่าสินค้าทุกๆอย่างจะแยกออกจากกันได้ยากขึ้นใช้คำว่า XR ดูจะง่ายและครอบคลุมกว่า

XR = AR + VR + MR + …..R

Metaverse

เมตาเวิร์ส หรือ จักรวาลนฤมิตร นั้นคือโลกเสมือน XR ที่มีมิติของกลุ่มผู้ใช้งาน ที่ใช้พร้อมกัน ร่วมกันเป็นสังคม “Social” เน้นการมีประสบการณ์ร่วมกัน ใช้งานพร้อมๆกัน มีการปฏิสัมพันธ์กัน Metaverse เหมือนโลกที่สอง โลกจำลองที่เราอาจจะใช้เวลาในนั้นสร้างประสบการณ์ที่แตกต่างจากโลกจริง โดยในขณะนี้มีการพัฒนาเรื่องความสัมพันธ์ทางเศรษฐศาสตร์ Blockchain, NFT ทำให้โลกยิ่งเหมือนจริงขึ้นเรื่อยๆ นักวิเคราะห์เชื่อว่า Metaverse จะมาเปลี่ยนการใช้ชีวิต และเป็นเหรียญสองด้านที่มีประโยชน์อนันต์ และ โทษมหันต์ ในเวลาเดียกวัน

Metaverse = XR x Social

 

สินค้ายอดนิยม

Survey 3D Scanner (สแกนสถานที่)

Photogrammetry Scanner (แปลงภาพถ่ายเป็น 3D)